Skorupki jaj to niegotowane resztki kuchenne i dlatego należy je wyrzucić na kompost!? Niestety sytuacja nie jest taka prosta, faktem jest, że łupina składa się w 90% z węglanu wapnia – zwanego węglanem wapna. Wapno ma szerokie zastosowanie w ogrodach hobbystycznych, na przykład jako kompost lub jako nawóz dla roślin. Problem w tym, że wapno w tej postaci nie rozpuszcza się łatwo. Czy skorupki jaj kurzych są pomocne, czy nawet szkodliwe? Poniższe argumenty za i przeciw pomogą Ci podjąć decyzję.
Tak argumentują zwolennicy
Kochający naturę ogrodnicy hobbystyczni od dawna zinternalizowali rozległy pozytywny wpływ kompostu na wzrost roślin i warunki glebowe. Nawet w najmniejszym ogrodzie znajduje się teraz kompostownik starannie wypełniony odpadami roślinnymi i niegotowanymi resztkami kuchennymi. Przez dziesięciolecia skorupki jaj również bez większego wahania wrzucano do kompostu z następujących powodów:
- Skorupki jaj zawierają cenne wapno, niezbędny składnik nawozów organicznych
- maksymalnie 0,5 milimetra grubości, po zmiażdżeniu wspomagają cyrkulację tlenu w pryzmie kompostu
- Węglan wapnia jako główny składnik neutralizuje zakwaszające działanie innych dodatków, np. fusów z kawy
- Zawarty węgiel zapobiega nadmiernemu tworzeniu się azotu i tym samym zapewnia stabilny rozwój próchnicy
Jeśli chodzi o obawy dotyczące patogenów na skorupkach jaj, zwolennicy kompostowania wskazują na proces gnicia. Świeżo utworzona hałda kompostu rozpoczyna się od fazy gorącej, w której temperatura sięga 60°C i więcej. Na tym etapie materiał organiczny ulega rozkładowi, chociaż patogeny nie przeżywają tej sanitacji. Bakterie ulegają zniszczeniu także w temperaturze 70°C. Postępujące mikroorganizmy ostatecznie znajdują biologicznie „oczyszczony” materiał.
Wskazówka:
W kompostowniku termicznym latem utrzymuje się stale wysoka temperatura, co potęguje efekt higienizujący. Proces kompostowania ulega znacznemu przyspieszeniu.
Argumenty kontrargumentowe
W dużej społeczności zaangażowanych ogrodników-hobbystów coraz bardziej umacnia się frakcja opowiadająca się za dodawaniem skorupek jaj do odpadów organicznych, a nie do kompostowania. Twoje szczegółowe dowody:
- Skorupki jaj kurzych nie są masą organiczną, ale raczej kompozycją mineralną
- Stworzenia glebowe unikają krystalicznej substancji stałej, zamiast ją przynajmniej skubać
- Zamiast tego skorupki jaj podlegają podobnym procesom wietrzenia jak wapień
- jako pokruszone drzazgi, znikają jedynie wizualnie z powodu brązowego przebarwienia
- Skorupki jaj drobiowych są zakażone salmonellą, która przeżywa gnicie na gorąco
- bakterie rozprzestrzeniają się w ogrodzie wraz z kompostem i trafiają do żywności
- Muchy wychwytują salmonellę z materiału organicznego i transportują ją do kuchni
Jeśli chodzi o działanie higienizujące w kompostowniku termicznym, przeciwnicy skorupek jaj jako kompostu podtrzymują swoje przekonanie w następujący sposób: Jaki sens mają stabilne składniki, które i tak nie ulegają rozkładowi? Prędzej czy później zostaną odsiane i wylądują w koszu na odpady organiczne.
Szybkie rozpuszczanie tylko w occie i kwasie solnym
Węglan wapnia jest tak solidny, że rozpuszcza się szybko tylko wtedy, gdy w grę wchodzi ocet lub kwas solny. Popularny w szkołach eksperyment sprawdza, jak obrać surowe jajko. W tym celu dostępne w handlu, surowe jajo drobiowe umieszcza się w słoiczku z esencją octową. W krótkim czasie zaczynają tworzyć się pęcherzyki, a na powierzchni cieczy tworzy się piana. Przez noc skorupka jajka całkowicie się rozpuszcza, a samo jajko pozostaje nienaruszone i przekształca się w „gumowe jajo”.
Jako nawóz dla roślin więdnących
Temat skorupek jaj jako kompostu płynnie prowadzi do pytania o ich podstawową funkcję jako nawozu dla roślin. Nasi dziadkowie i pradziadkowie dodawali skórki do wody do nawadniania lub wsypywali je do gleby; byli głęboko przekonani, że ich rośliny otrzymały dodatkową dawkę wapna. Jednak naszym przodkom brakowało dowodów. Po zastosowaniu nowoczesnych metod do bliższego przyjrzenia się problemowi niskiej rozpuszczalności węglanu wapnia uwidocznił się. Ponieważ w międzyczasie ogólna zawartość wapna w wodzie kranowej znacznie wzrosła, większość roślin ogrodowych otrzymuje go w wystarczającej ilości, niezależnie od tego, czy dodaje się skorupki jaj, czy nie.
Alternatywy dla skorupek jaj jako nawóz
Z uwagi na powolną rozpuszczalność składnika zawierającego wapno, do nawożenia roślin wapniolubnych stosuje się skuteczne alternatywy. Jak pokazuje doświadczenie, gleby ogrodowe w niemieckich ogrodach hobbystycznych są zwykle dobrze zaopatrzone w wapno. Jeśli badanie pH gleby wykaże, że wartość spada zbyt mocno w kierunku kwaśnego, konieczne są środki zaradcze. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku uprawy roślin preferujących glebę obojętną lub zasadową. Należą do nich na przykład forsycja, mieczyki, żonkile, piwonie i tulipany w ogrodzie ozdobnym, a także marchew, pietruszka, boćwina i niektóre rodzaje kapusty w ogrodzie kuchennym. Oto jak postępować z wapnowaniem:
- Klasyczne wapno ogrodowe nadaje się na gleby lekkie i średnie
- Najlepiej stosować wapno ogrodowe jesienią lub zimą
- Na lekkich glebach piaszczystych zaleca się stosowanie margla wapiennego z 30% zawartością gliny
- Margiel limonkowy rozprzestrzenia się jesienią ze względu na jego powolne działanie
- Jeśli pożądane są dodatkowe składniki odżywcze zawierające magnez, mangan lub bor, opcją jest wapno z alg
- Wapno z wodorostów podaje się przez cały sezon wegetacyjny
Pył skalny zajmuje szczególne miejsce. Zawiera dużo wapna gazowanego, a także magnezu i potasu. Składniki odżywcze muszą jednak ominąć drogę przez mikroorganizmy, aby były dostępne dla roślin. Wtedy jednak pozytywne efekty – w zależności od skały źródłowej – są nie do przebicia. Na przykład aktywowane są dżdżownice i inne organizmy glebowe, co sprzyja tworzeniu się próchnicy.
Wskazówka:
Jeśli wielokrotnie dodajesz pył kamienny do pryzmy kompostu, w normalnych warunkach nie ma potrzeby natychmiastowego wapnowania podłoża.
Rośliny nietolerujące wapna
Nawożenie wapnem lub skorupkami jaj nie zawsze jest wskazane. Różne rośliny ozdobne i użytkowe rozwijają się optymalnie tylko wtedy, gdy są uprawiane na glebie ubogiej w wapno lub kwaśnej. Najbardziej znani przedstawiciele to:
- Rododendron
- hortensje
- Petunie
- Azalie
- Orchidee
Różne odmiany tych rodzajów są tak wrażliwe na kamień, że najlepiej je podlewać zebraną wodą deszczową, ponieważ woda z kranu jest zbyt twarda.
Wnioski redaktorów
Kwestia przydatności skorupek jaj jako kompostu i nawozu dla roślin w dalszym ciągu budzi kontrowersje. Obie strony przedstawiają przekonujące i mniej przekonujące argumenty. Pewność dotyczy powolnej rozpuszczalności węglanu wapnia w skorupkach jaj kurzych, co oznacza, że dodawanie go do wody do nawadniania w charakterze nawozu nie jest konieczne. Wszystkie inne argumenty za i przeciw albo nie mają podstaw naukowych, albo po prostu brakuje im doświadczenia. Odpowiedzią na wykorzystanie skorupek jaj drobiowych w ogródku działkowym jest zatem bardziej indywidualna polityka.
Co musisz wiedzieć o skorupkach jaj jako nawozie
W większości przypadków nasi dziadkowie do zapłodnienia używali surowych skorupek jaj. Albo dodawali muszle do wody do nawadniania, albo siekali je, a następnie mieszali z glebą. Ta sztuczka jest nadal często zalecana. Skorupki jaj zawierają węglan wapnia.
- W dzisiejszych czasach praktycznie nie ma sensu dodawać w ten sposób dodatkowego wapna do gleby.
- W wielu rejonach naszego kraju woda kranowa jest już dość wapienna. Oznacza to, że wszystkie rośliny otrzymują wystarczającą ilość wapna.
- Bardzo niewiele roślin potrzebuje dodatkowego zaopatrzenia w wapno.
- Wręcz przeciwnie, dla wielu z nich za dużo wapna lub wapna jest wręcz szkodliwe.
- Jeśli masz glebę wolną od wapna i dość miękką wodę, możesz dodać wapno ze skorupek jaj.
- Jednak skorupki jaj wyprodukowane w normalnym czteroosobowym gospodarstwie domowym zwykle wystarczają tylko na małe powierzchnie lub na doniczki.
- Do nawożenia całego ogrodu potrzeba dużo skorupek jaj. Poza tym jest to nadal nawóz jednostronny.
- Ponadto potrzeba trochę czasu, aby muszle zaczęły się rozkładać. Więc efekt nie pojawia się tak szybko.
Które rośliny nie lubią wapna?
- Rhododendrony, azalie, wrzosy, irysy i wszystkie rośliny wrzosowate.
- Również jagody, żurawiny, jagody próbne (Gaultheria).
- Paproć królewska, janowiec, jałowiec (Juniperus communis).
- Wiśnie ptasie (Prunus padus), jarzębina i sosny.
- Także brzoskwinie, wino, magnolie, słodkie kasztany.
Które rośliny uwielbiają wapno?
- Świąteczne róże, wczesnowiosenne cyklameny, daphne.
- Akonity ozime, sasanki, wątrobowce, bzy.
- Krzew fajkowy, szczypiorek, lawenda, hibiskus zewnętrzny.
- Ciemne ostrogi, goździki, pelargonie, dzwonki i wiele innych.
- Szczególnie fasola i groch cieszą się odrobiną dodatkowego wapna w glebie.
Za i przeciw
W zależności od najnowszych odkryć naukowych istnieją różne opinie na temat tego, czy do kompostu należy dodawać skorupki jaj. Ogólnie rzecz biorąc, nie jest to już zalecane, ponieważ muchy mogą przenosić salmonellę z kompostu do otwartej żywności w kuchni. Kiedy dodasz skorupki jaj do kompostu, mają one mnóstwo czasu na powolny rozkład i uwolnienie składników odżywczych. Skórki należy wcześniej dobrze posiekać. Im mniejsze kawałki, tym lepiej. Ponadto muszli nie należy pozostawiać otwartych na górze kompostu, ale należy je przykryć (muchy).
